IBAN - International Bank Account Number
Uluslararası Banka Hesap Numarası
IBAN, "banka hesap numaralarına uluslararası standardizasyon kazandırılması" amacıyla Avrupa Birliği tarafından başlatılmış bir uygulamadır. İleride sadece AB'de değil, AB dışındaki ülkelerde de bu uygulamanın yaygınlaşması söz konusu olabilecektir.
En basit anlamıyla IBAN, müşteri hesabını ifade eden ve sadece bu hesaba özgü özel bir kodun oluşturulmasıdır. IBAN her hesap için ayrı yaratılmaktadır. Bu anlamıyla Vatandaşlık Numarası ile karıştırılmamalıdır. Yani hesap sahiplerinin her bankadaki hesaplarının IBAN'ları ayrıdır. Her hesap o hesaba özel bir IBAN almaktadır. IBAN, ISO 13616 nolu standarda göre oluşturulmaktadır.
Uluslararası Banka Hesap Numarası olan IBAN, Avrupa Ekonomik Alanı'na üye ülkelerin yanı sıra ülkemizde de 2008'den itibaren kullanılmaya başlanmıştır. Bankamızda yer alan her hesabın karşılığı olarak bir IBAN numarası da bulunmaktadır. 1 Ocak 2010'dan itibaren ise artık sadece kendi hesaplarımız için değil hesabımızdan diğer kişilerin hesaplarına yapılacak transferlerde de o hesabın IBAN numarasını bilme zorunluluğu başlamıştır. Örneğin; hesabınız TEB Karaköy Şubesi'nde yer alıyor ve bu hesabınızın numarası 888888. Bu hesabın IBAN'ı ise TR610003200013900000888888 olup bu hesaptan bir başka TEB hesabına ya da Bankamız dışındaki bir hesaba yapılacak transferlerde diğer hesabın da IBAN numarasını bilmeniz gerekmektedir. Bankamızdaki hesabınızdan bir başka bankada yer alan evsahibinizin hesabına kira ödemesini gönderirken 1 Ocak 2010'dan itibaren sizden diğer bankada bulunan evsahibinizin hesabının da IBAN'ı talep edilmektedir. Bu uygulama Bankamıza özel bir uygulama olmayıp ülkemizde yer alan her Banka açısından zorunlu bir uygulamadır. Bu örnekten hareketle sizlerin Bankamızdaki hesaplarınıza dayanarak vermiş olduğunuz diğer bankalardaki hesaplara yönelik düzenli ödeme/hızlı EFT ve toplu ödeme talimatlarında yer alan karşı hesabın IBAN'ını Bankamıza bildirmeniz transferlerinizin düzgün ve hızlı yapılması için önemlidir. Bankamız içinde hesaplararası yapılacak transferlerde ise (virman/havale) böylesi bir bildirime gerek bulunmamaktadır. Zira her iki hesabın (amir hesap ve lehdar hesap) da Bankamızda yer alıyor olması sebebi ile bu hesapların IBAN'ları Bankamız sistemlerinde kayıtlı bulunmaktadır.
Düzenli ve İleri Vadeli EFT Talimatları İçin de IBAN Zorunlu Hale Geldi!
1 Temmuz 2010 tarihinden itibaren düzenli ve ileri vadeli EFT talimatları için de IBAN (Uluslararası Banka Hesap Numarası) kullanımı zorunlu hale gelmiştir. Düzenli ve ileri vadeli EFT talimatları için henüz lehdara ait IBAN’ı bildirmediyseniz; Şubelerimiz, TEB İnternet Şubesi ya da 0850 200 0 666 TEB Telefon Şubesi aracılığıyla bildirimde bulunmanız ve güncellemeniz gereklidir.
TEB İnternet Şubesi'nden hemen güncellemek için tıklayın.
Ülkemizde IBAN Uygulamasına Geçiş
Ülkemizde 2005 yılında IBAN standartlarının ne olduğunun yayınlanmasının ardından bu standarda geçilmesi ile ilgili olarak TCMB'nin önderliğinde ve TBB çatısı altında oluşturulan çalışma grubu değerlendirmelerine başlamış ve 10 Ekim 2008 tarihinde de TCMB konuyla ilgili bir tebliğ (10.10.2008 tarih, 27020 sayılı Resmi Gazete yayınlanan Uluslararası Banka Hesap Numarası (IBAN) Hakkında 2008/6 Sayılı Tebliği) yayınlamıştır. Tebliğ ile IBAN kullanımında kademeli bir geçiş süreci planlanmıştır. Buna göre;
- 10.10.2008 tarihinden itibaren, bankalar müşterileri için IBAN üretmekte ve hesap sahiplerine bildirmek zorundadırlar.
- 01.01.2009 tarihinden itibaren ;
- Bankalar mevcut uygulamalarında müşterileri için düzenledikleri ve üzerinde hesap numarası bulunan tüm belgelerde IBAN’ı göstermek,
- Müşteriler ise Avrupa Ekonomik Alanı'nda yer alan ülkelerdeki herhangi bir hesaba yapacakları para transferlerinde alıcıya ait IBAN’ı bankalarına bildirmek, bankalar da söz konusu IBAN’ı doğrulamak ve kullanmak zorundadırlar.
- 01.01.2010 tarihinden itibaren;
- Bankaların kendi nam ve hesaplarına yaptıkları,
- Kredi kartı numarasına yaptıkları,
- Müşterinin alıcının IBAN’ını bilmediğine dair yazılı beyanının bulunduğu,
transferler hariç olmak üzere para transferlerinde IBAN’ın kullanılması zorunludur. Bankalar yurtiçi ve yurtdışından gelen ve alıcı hesap numarası IBAN olarak belirtilen para transferlerinde IBAN’ı doğrulayacak, giden transferlerde ise göndericiye ve alıcıya ait IBAN’ı kullanacaklardır.
- 01.07.2010 tarihinden itibaren;
Müşterilerin Avrupa Ekonomik Alanı'nda yer alan ülkelerdeki herhangi bir hesaba verecekleri ileri tarihli para transferlerinde, alıcının IBAN’ını bilmediğine dair yazılı beyanı ile para transferi uygulaması sona ermiştir. Bu tarihten itibaren müşteriler Avrupa Ekonomik Alanı'nda yer alan ülkelerdeki herhangi bir hesaba verecekleri ileri tarihli para transferlerinde alıcıya ait IBAN’ı kullanmak zorundadırlar.